Warto wiedzieć i pamiętać …
16 listopada 1945 r.,
na mocy dekretu Tymczasowego Rządu Jedności Narodowej,
została powołana
Komisja Specjalna
do Walki z Nadużyciami i Szkodnictwem Gospodarczym,
– instytucja utworzona w celu wykrywania i ścigania nadużyć, aktów sabotażu gospodarczego, spekulacji i zagarnięć własności państwowej, faktycznie organ represji pozasądowej wobec prywatnej własności, zwłaszcza prywatnego rzemiosła i handlu. W zakresie uprawnień Komisji było orzekanie grzywien, konfiskaty majątku, kierowanie obywateli do obozów pracy. Status prawny Komisji i tryb jej działania, a zwłaszcza faktyczny brak prawa obywatela do obrony – gdyż Komisja mogła wydawać orzeczenia w trybie zaocznym, bez wysłuchania obwinionego – był sprzeczny z ówczesną konstytucją. Orzeczenia wydawano w znacznej części w oparciu o donosy, także anonimowe. Osoby ukarane dodatkowo piętnowano w prowadzonej przez prasę partyjną kampanii propagandowej. W 1949 roku rozszerzono zakres uprawnień Komisji o sprawy dotyczące działalności przeciwko władzy ludowej, za jaką uważano m.in. posiadanie nieodpowiednich książek czy prowadzenie korespondencji z rodziną zamieszkałą w kraju kapitalistycznym. Kolejne uprawnienie Komisji wynikało z dekretu Rady Ministrów z 19 kwietnia 1950 roku mówiącego o zabezpieczaniu socjalistycznej dyscypliny pracy, na jego podstawie represjonowano np. osoby spóźniające się do pracy.
Komisja została zorganizowana jako organ centralny,
posiadający oddziały terenowe.
Została zniesiona dekretem z 23 grudnia 1954 roku.
Przez cały okres jej funkcjonowania
na czele stał Roman Zambrowski.
(Wikipedia)
W listopadzie 1945 trzema dekretami wprowadzono w Polsce:
karne obozy pracy przymusowej, prawo skazywania każdego, kto – zdaniem Komisji – godzi w interesy społeczeństwa, możliwość uznawania za sabotaż działań dowolnie tak przez Komisję zakwalifikowanych, a także prawo wydawania długoletnich wyroków.
Wkrótce powstało w Polsce ponad 100 obozów pracy przymusowej,
a przeciętna liczba skazanych nie spadała poniżej 150 tys. osób rocznie.
(Kronika XX wieku,
Zespół pod kierunkiem
Mariana B. Michalika)